साहित्य सञ्जाल

              "महिनावारिले दियको पिडा"                         भाग- २   जन्मदा खाली हात जन्मने हामी जब यस धर्तिमा आमाकाे काेखबाट पहिलाे पटक अवतरित हुन्छाैँ र तब बल्ल रुने सीप प्राप्त गर्छाैँ र रुन नजानेपछि रुवाउने काेसिस गरिन्छ। सिकाई बढ्दैगर्दा बिस्तारै भाेक लाग्दा रुनुपर्छ भन्ने लाग्छ र बच्चा भाेकलाग्दा रुने गर्छ तब बल्ल खाना पाउँछ । बिहानै रेडियाेमा ७:००बजेकाे समाचार आउँछ जसमा मुख्य समाचारकै रुपमा अछाममा एक किशाेरीकाे छाउगाेठमा सुतिरहेकाे समयमा सर्पले टाेकेर मृत्यु । दैेलेखमा छाउगाेठमा आगलागि भयर एक महिला घाईते।!  रुपाकी आमा झसङ्ग हुन्छिन् र फेरि हैन हामिलाई तेस्ताे हुँदैन हाम्राे त देवता धेरै राम्रा छन् केही हुन दिने छैनन् यस्ताे समाचार सुन्न हुन्न भनेर हत्त न पत्त रेडियाे बन्द गर्छिन् रुपाकाे हजुरबुवाले हैन समाचार सुन्न पनि नदिने के भाकि याे बुहारी भन्न थाल्छन् र फेरि रेडियाे खाेलिदिन्छिन्। यस्ता समाचारहरु सुन्न भन्दा नसुन्न पायनै हुने जस्ताे उनलाई लाग्छ किनकि रुपाकि आमा आज्काल गाउँ गाउँमा संघ संस्था हरुले समूह खाेलि दिएकाे, प्राैढकक्षा सञ्चालन गरि दिएकाे भएर केही

रित्तिएका पानाहरु भर्ने काेसीस गरिरहेँ चाउरिएका गालाहरु पुर्ने काेसीस गरिरहेँ।। हातमा काेरीएका नसाहरुले मान्दै मानेन् तर पनि म जवानीमै मर्ने काेसीस गरिरहेँ।। कालले चिठी पठाईरह्याे मैले टेर्ने कुरैरहेन हरेक पाना फर्काएर टार्ने काेसीस गरिरहेँ।। 

                          " महिनावारीले दिएकाे पीडा" कहिले काहीँ कुरीतिका हिसाबकाे लेखाजाेखा गर्दा सृष्टिकर्ताले महिलालाई प्रकृति सँग दाँजेर कैयाैँ अपराध गरेकाे भान हुन्छ।जब छाेरा जन्मन्छ तब सबैकाे अनुहार खुसी हुन्छ र जब छाेरी जन्मन्छिन् सबैका शिर निहुरियका हुन्छन् । हुन त कसैलाई छाेरीकाे आवश्यकता पनि हुन्छ उनिहरु छाेरिकाे मूल्य बुझेर शिर निहुराउँछन् त काेही छाेरीकाे कारण इज्जतमा दाग लाग्नसक्ने कुराकाे निहुमा शिर निहुरायका हुन्छन्। एउटि आमा जब प्रसब पीडा सँगै छाेरिकाे चिच्याहट लिएर आउँछिन् तब उनलाई आफ्नै पिडा दाेहाेरिय झैँ भान हुन्छ।उनले समाजले बनाएका अनेक नियमबाट कसरी बचाउने साेचिहेकी हुन्छिन्। यस्तै यस्तै कुराले रुपाकी आमा रातभर निदाउन सक्दिनन् किनकी उनी पनि एक नारी सहित नारी जन्माएकी आमा हुन् । उनकी १४ बर्षकी छाेरी पनि याे धर्तिमा प्रकृतिसँग दाँजिएर अनेक कुरितिकाे सिकार ग्रहणकाे याेग्यता पूरा गरिसकेकी छे। उमेरकाे बेग सँग सँगै महिनावारीकाे चक्रमा प्रवेश रुपा आज उसकाे शरिरबाट रगत बगिरहेकाे कारणलेनै समाजले बनाएकाे नियममा बाँधीएर छाउगाेठमा बस्नु परेकाे छ। समाजद्वारा निर्

     नारी(गजल) छाउपडिकाे कठघरामा नारिएकी नारी कुरितिकाे दलदल भित्र बारिएकी नारी ।। कुसंस्कार आफ्नाे ठान्दै जिउदैछिन् उनी प्रत्येक रहरमा गुम्सिएर टारिएकी नारी।। सृष्टिकर्ता आफै हुन्छिन् ममताकी  खानी प्रकृतिउपज नबुझी अन्त सारिएकी नारी।। ममतामा कम्ति  हुन  दिन्निन् कुनै ठाउँमा धैर्यता र शहनशिलताले खारिएकी नारी।। लाउने खाने उनकाे उमेर ताैलिदैछन् यहाँ सपना त्याग्न बाध्यपार्दै लघारिएकी नारी।। धर्म नाममा पापीहरु फाईदा उठाउँदै छन् संस्कार नामक ताताेतेलमा तारिएकी नारी।।

काँडाबाट बच्दै थिए फुलले नै धाेका दियाे आफ्नाे श्रृष्टिनै नासेर कुलले नै धाेका दियाे।। विश्वास गर्ने मान्छे अनि मन्दिर केही रहेनन् आधार स्तम्भ मान्दा पुलले नै धाेका दियाे।। फुल बनेर बिश्वास जित्याे काँडालाई घुरिरहेँ मायाकाे प्रतीक धारण मुलले नै धाेका दियाे।। काँडाले त आफ्ना सबै बाचाहरु पूरा गर्याे विश्वासरुपी तगाराेकाे झुलले नै धाेका दियाे।।

‌                              "जेठाबा काे बगरखेत" वरिपरि डाँडाले घेरिएकाे बिचमा सुन्दर गाउँ,गाउँकाे बिचमा रहेकाे घर शहरमा बसेर गाउँकाे स्वच्छ हावा लिन नपाएर पिल्सिएका हरुलाई उनिहरुकाे बिचारले हेर्दा निकै सुन्दर देखिन्थ्याे तर तेहाँका छुट्टै पीडाहरु कुदिएर रहेका अनि कटकटिएर टालिएका थिए। चकमन्न अँध्याराेले काँचुली फेरेकै थियन,कुखुराले बिहानीकाे संकेत गर्दै थिय। खाेला सुस्साहटकाे  आवाजले जेठबाकाे कानमा काउकुती लगाइदियछ र जेठाबा काे निन्द्रा झट्ट खुल्याे र हेर्दा बिहानीकाे ५ बजिसकेकाे रहेछ ।जेठाबा जुरुक्क उठेर हैन याे मुसुरि कति सुतेकी राेपाई भन्ने थाहा हुँदा हुँदैपनि भन्दै फतफताउँदै बिछाैना छाडी हिँजाे बीउ काढेर हिलाेले लतपतीयकाे जाँगे लागाउँदै कराउन थाले ।मुसुरी पनि हैन आज के अलच्छिन लाग्याे यतिखेर सम्म कतिकाम सकम्ला भनेकि थेँ भन्दै उठिन् र मुजा परेकाे गुन्यु समेट्दै मनमा सपनामा देखेका अनेक भुमरीहरु लाई हे भगवान मेराे सपना सपना मात्र रहाेस बिपनामा  यस्ताे देख्ने हिम्मत म सँग छैन भन्दै भुनभुनाउँदै  दैलाे कुच्चाे गर्न  थालीन् ।जेठाबाकाे मनले पनि के के पकवान पकाई रहेकाे थियाे

म सेताे कागजकाे एक पाना हुँ तिमी मिहिनेत गरेर काेर। चित्र सहित व्याख्यामा पनि मिहिनेत फिजाउ। तिम्राे मष्तिस्कमा म राम्राे हुनका  लागि तिमिमा पनि लगाशिलता  हुन जरुरी छ। अनि तिमी र म बाट हामी बन्नेछाैँ । त्याे सेताे कागजमा हाम्राे सुन्दर चित्र हुनेछ। भाव मिलनकाे बासना आउने छ। अनि फुलिरहेका फुलहरु हामीसँग  मितेरी गाँस्न रहर गर्नेछन् ।। सेताे काजगमा बेढङ्गले लेख्ने काेसिस गर्याै भने कागजकाे तहस नहसता त छँदैछ तिम्रा अनि मेरा सपनाका बबन्डर हरु ध्वस्त भै निरासाले पत्थर बनेर रहनेछन्। अस्तित्वले घेरा लगाउने छ र सेताे कागजमा फाेहाेरी नामकाे मसिकाे धब्बा लाग्ने छ।